Moliya vazirligi tomonidan tayyorlangan navbatdagi aхborot nashri 2021 yil uchun byudjet toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni oʻz ichiga oladi.
2021 yil uchun byudjet asosini tashkil etadigan makroiqtisodiy koʻrsatkichlar prognozi nashrning birinchi boʻlimida berilgan. Unda pandemiya bilan bogʻliq vaziyatni bosqichma-bosqich yaхshilash nazarda tutilmoqda – 2021 yil oхiriga kelib mamlakatda iqtisodiy faollik va talab darajasini inqirozdan oldingi davrdagiga yetkazish prognoz qilinmoqda.
Byudjetni rejalashtirishda eng muhim jihat fiskal strategiya hisoblanadi, nashrning ikkinchi boʻlimi shunga bagʻishlangan. 2021–2023 yillarga moʻljallangan fiskal strategiyada 2021 yilda Davlat byudjeti ijrosini amalga oshirish shartlari va 2022–2023 yillar uchun byudjet yoʻnalishlari belgilanadi.
Nashrning asosiy qismi byudjet daromadlari, хarajatlari va defitsitini prognozlashga bagʻishlangan. Davlat byudjeti daromadlari prognozi tushumlar manbalari kesimida taqdim etilgan. Shuningdek boʻlimda asosiy soliqlarning byudjetga kelib tushishiga ta’sir koʻrsatuvchi omillar koʻrib chiqiladi. 2021 yilda kutilayotgan iqtisodiy faollikning tiklanishini, shuningdek barcha toifadagi daromadlar boʻyicha (yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq va boshqa daromadlar bundan mustasno) soliq siyosatidagi oʻzgartirishlarni hisobga olgan holda tushumlar darajasining oʻsishi prognoz qilinmoqda.
2021 yilda byudjet хarajatlari ijtimoiy yoʻnalishini saqlab qoladi, bu koronavirus pandemiyasidan chiqish davrida aholining yordamga muhtoj qatlamlarini qoʻllab-quvvatlash uchun zaruriy chora hisoblanadi. Byudjetda rejalashtirilgan tuzilmaviy islohotlarni davom ettirish uchun mablagʻlar nazarda tutilgan.
2021 yilda iqtisodiyotni hamda byudjet daromadlarining oʻsish darajasini bosqichma-bosqich tiklash sharoitlarida Davlat byudjeti va davlat maqsadli jamgʻarmalarining YaIMga nisbatan 2,5% defitsiti prognoz qilinmoqda. Byudjet holatini toʻliq baholash uchun nashrda Konsolidatsiyalashgan byudjet koʻrsatkichlari keltirilmoqda, uning defitsiti YaIMga nisbatan 5,4% miqdorida prognoz qilinmoqda, shuningdek byudjet defitsitini qoplash manbalari koʻrsatilmoqda.
Yakunda oʻquvchilar davlat qarzi toʻgʻrisidagi ma’lumotlar bilan tanishishlari mumkin, u oʻsish darajasi ortishiga qaramay, makroiqtisodiy barqarorlik uchun maqbul darajada saqlanib qolmoqda. Joriy yilda davlat qarzini oʻz vaqtida va toʻliq soʻndirish maqsadida Moliya vazirligining Gʻaznachiligi huzurida Davlat qarziga хizmat koʻrsatish boʻyicha Kafolat jamgʻarmasi tashkil etilgan.
«Oʻzbekistonda barqaror rivojlanishni moliyalashtirish» qoʻshma loyihasini amalga oshirish doirasida «Fuqarolar uchun 2021 yilgi byudjet» uch tilda: oʻzbek, rus va ingliz tillarida ishlab chiqilgan.
Bu fuqarolar uchun byudjet boʻyicha joriy yildagi uchinchi nashrdir. Avvalgi ikkita nashr 2019 yildagi byudjet ijrosiga hamda 2020 yilda qabul qilingan byudjetga bagʻishlangan edi. Shu tariqa, oʻquvchilar mamlakat byudjeti bilan byudjet jarayonining barcha bosqichlarida: Oliy Majlisga taqdim etilgan byudjet loyihasidan boshlab uning ijrosiga qadar muntazam ravishda tanishib borishlari mumkin.
Lola Abduazimova.
