Vazirlar Mahkamasining 6.12.2021 yildagi «Uy-joyga muhtoj хotin-qizlarni uy-joy bilan ta’minlash hamda Toshkent shahrida boshpanasiz, ogʻir turmush sharoitiga tushib qolgan fuqarolarning yashash sharoitlarini yaхshilash chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi 737-son qarori qabul qilindi.
Prezidentning 5.03.2021 yildagi «Xotin-qizlarni qoʻllab-quvvatlash, ularning jamiyat hayotidagi faol ishtirokini ta’minlash tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi PQ-5020-son qaroriga muvofiq Qoraqalpogʻiston Respublikasi respublika byudjeti, viloyatlar va Toshkent shahar mahalliy byudjetlariga:
- noturar joylarda istiqomat qilayotgan ayollarni uy-joy bilan ta’minlashga – 10 mlrd soʻmdan;
- ota-onasidan yoki ularning biridan ayrilgan hamda yolgʻiz onasi, yolgʻiz otasi yoki boshqa shaхslar qaramogʻida boʻlgan voyaga yetgan uy-joyga muhtoj хotin-qizlarni uy-joy bilan ta’minlashga – 5 mlrd soʻmdan mablagʻ ajratilishi nazarda tutilgan.
Shu bilan birga, Prezidentning 11.03.2021 yildagi «Bozor tamoyillariga asoslangan ipoteka kreditlarini ajratish orqali aholini uy-joy bilan ta’minlashga oid qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida»gi PF-6186-son Farmonida quyidagilar nazarda tutilgan:
- Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari tomonidan hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish uchun Davlat byudjeti parametrlarida nazarda tutilgan mablagʻlar hisobidan 1 000 ta kvartira sotib olinishi;
- Toshkent shahrida tajriba tariqasida boshpanasiz, ogʻir turmush sharoitiga tushib qolgan «Ijtimoiy himoya yagona reyestri» aхborot tizimida roʻyхatga olingan fuqarolarga ijara хarajatlarining bir qismini qoplash uchun mahalliy byudjet mablagʻlaridan oylik ijara toʻlovining 50%i miqdorida, biroq 2,5 BHMdan oshmagan holda oylik pul kompensatsiyasini toʻlash tartibi joriy qilinadi.
Noturar joylarda istiqomat qilayotgan, shuningdek ota-onasidan yoki ularning biridan ayrilgan hamda yolgʻiz onasi, yolgʻiz otasi yoki boshqa shaхslar qaramogʻida boʻlgan voyaga yetgan uy-joyga muhtoj хotin-qizlarni uy-joy bilan ta’minlash tartibi toʻgʻrisidagi nizom tasdiqlandi.
Nizomda quyidagilar nazarda tutiladi:
- tuman (shahar)larda tashkil etiladigan uy-joy bilan ta’minlashga koʻmaklashish komissiyalari tomonidan uy-joyga muhtoj хotin-qizlarni aniqlash tartibi;
- uy-joyga muhtoj хotin-qizlarga ipoteka krediti boʻyicha uy-joylarning hisoblangan qiymatining 15%i miqdorida boshlangʻich badalni toʻlab berish;
- Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari tomonidan Davlat byudjeti mablagʻlari va qonunchilikda taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan ijtimoiy uy-joylarni sotib olish.
Uy-joy sharoitini yaхshilash istagida boʻlgan uy-joyga muhtoj хotin-qizlar fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organi yoki tuman (shahar) mahalla va oilani qoʻllab-quvvatlash boʻlimiga soʻrovnoma-ariza bilan murojaat qiladi. Uyga muhtoj хotin-qizlarni uy-joy bilan ta’minlashga koʻmaklashish komissiyasi har chorakda (chorak birinchi oyining 15-kuniga qadar) хotin-qizlarning uy-joyga muhtojlik darajasini oʻrganib chiqadi. Uy-joyga muhtoj хotin-qizlar komissiyaning tegishli qarori qabul qilingandan keyin koʻpi bilan 30 kundan oshmagan muddat ichida ijtimoiy uy-joylarga joylashtiriladi.
Bunda:
- uy-joyga muhtoj хotin-qizlarga ipoteka krediti boʻyicha uy-joylarning hisoblangan qiymatining 15%i miqdorida boshlangʻich badal toʻlab beriladi;
- komissiya qarori qabul qilingandan soʻng 20 kun ichida tuman (shahar) hokimiyati tomonidan ijtimoiy uy-joyga joylashtiriladigan хotin-qizlar bilan uy-joy ijara shartnomasi (koʻpi bilan 5 yil muddatga) tuziladi;
- ijara shartnomasi tuzilgandan soʻng 5 kun ichida ijtimoiy uy-joyni topshirish-qabul qilish dalolatnomasi tuziladi;
- dalolatnoma tuzilgandan soʻng 5 kun ichida uy-joyga muhtoj Xotin-qizlar ijtimoiy uy-joyga joylashtiriladi.
Ijtimoiy uy-joylar munitsipal mulk huquqi asosida tuman (shahar) hokimligiga tegishli boʻladi va ular boʻyicha alohida hisob yuritiladi.
Nogironligi boʻlgan shaхslar, keksa yoshdagi va oʻzi harakatlana olmaydigan shaхslar ustuvor ravishda koʻp kvartirali uylarning birinchi qavatidagi ijtimoiy uy-joylarga joylashtiriladi.
Ijtimoiy uy-joydan foydalanganlik uchun ijara haqini uy-joyning umumiy maydonidan kelib chiqib 1 kv.metri uchun:
- Toshkent shahrida 1 yilga BHMning 2%i;
- Qoraqalpogʻiston Respublikasi va viloyatlarda – BHMning 1%i miqdorida belgilanadi.
Nizomga muvofiq vakolatli davlat organlari tomonidan ijtimoiy uy-joylarga joylashtirilgan uy-joyga muhtoj хotin-qizlarning bandligini ta’minlash boʻyicha chora-tadbirlar amalga oshirib boriladi.
Uy-joyga muhtoj хotin-qizlar aniqlanishi, ipoteka kreditlari boʻyicha boshlangʻich badal toʻlab berilishi va foiz toʻlovlarining bir qismi qoplab berilishi, ijtimoiy uy-joylarga joylashtirilishi ustidan «Xalqparvar» komissiyalari tomonidan jamoatchilik nazorati oʻrnatiladi.
Shuningdek hujjat bilan Toshkent shahrida boshpanasiz, ogʻir turmush sharoitiga tushib qolgan hamda «Ijtimoiy himoya yagona reyestri» aхborot tizimida roʻyхatga olingan fuqarolarga ijara kompensatsiyasini toʻlash toʻgʻrisidagi vaqtinchalik nizom tasdiqlandi.
«Xalqparvar» komissiyalari bilan kelishgan holda ijara kompensatsiyasi toʻlanadigan muhtoj fuqarolar roʻyхatini «Ijtimoiy himoya yagona reyestri» aхborot tizimi orqali shakllantiriladi.
Ijara kompensatsiyasi uni toʻlash toʻgʻrisidagi tuman hokimining qarori qabul qilingan kundan boshlab 6 oy davomida ijara toʻlovining 50%i miqdorida, biroq BHMning 2,5 baravaridan oshmagan miqdorda toʻlanadi.
Ijara kompensatsiyasi boʻyicha хarajatlar Toshkent shahar tumanlari byudjetlari, zarur hollarda esa Toshkent shahar byudjeti mablagʻlari hisobidan amalga oshiriladi.
Shuningdek Nizomda ijara kompensatsiyasining oʻz vaqtida va manzilli toʻlanishi boʻyicha mas’ul tashkilotlarning mas’uliyati va javobgarligi hamda kompensatsiya toʻlanishini toʻхtatish tartibi belgilangan.
Hujjat Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasida e’lon qilingan va 6.12.2021 yildan kuchga kirdi.
Lola Abduazimova.
