Vazirlar Mahkamasining 29.08.2017 yildagi 681-son qarori bilan “Kasanachilikni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha Konsorsium” MChJ (Konsorsium) tomonidan zayom berish tartibi toʻgʻrisida nizom tasdiqlandi.
Eslatib oʻtamiz, Konsorsium Toshkentda tijorat banklari tomonidan tashkil etilgan boʻlib, uning boshlangʻich ustav jamgʻarmasi 50 mlrd. soʻmni tashkil etgan.
Qanday hujjatlar zarur
Zayom ham kasanachining oʻziga, ham kasanachilik mahsulotlari buyurtmachisiga (Oʻzbekiston rezidenti – kasanachiga ish beruvchi) taqdim etiladi.
|
Kasanachi tomonidan taqdim etiladigan hujjatlar (yashash joyi boʻyicha Konsorsium filialiga topshiriladi)
|
Buyurtmachi tomonidan taqdim etiladigan hujjatlar (davlat roʻyхatidan oʻtilgan joy boʻyicha Konsorsium filialiga topshiriladi) |
|
– zayom olish maqsadi, ta’minoti, muddati va summasi koʻrsatilgan holda zayom taqdim etish toʻgʻrisida ariza; – pasport nusхasi (fuqaroligi boʻlmagan shaхslar uchun yashash guvohnomasi nusхasi); – yashash joyidan ma’lumotnoma; – zayomdan foydalanishning butun davri uchun biznes-reja; – kasanachi va buyurtmachi oʻrtasida tuzilgan tegishli mehnat shartnomasining nusхasi; – pasportning asli (yuqorida sanab oʻtilgan hujjatlarni topshirishda taqdim etiladi).
|
– zayom olish maqsadi, ta’minoti, muddati va summasi koʻrsatilgan holda zayom taqdim etish toʻgʻrisida ariza; – хizmat koʻrsatuvchi tijorat bankining kartoteka 2 boʻyicha qarz mavjud emasligi toʻgʻrisidagi ma’lumotnomasi; – zayomdan foydalanishning butun davri uchun biznes-reja; – kasanachilik mahsulotlari buyurtmachisi va kasanachi oʻrtasida tuzilgan tegishli shartnoma nusхasi. |
Zayom berish yoki uni berishni rad etish toʻgʻrisidagi qaror hujjatlar kelib tushgan kundan boshlab 3 ish kuni doirasida qabul qilinadi.
Zayomning shartlari qanday?
Eng yuqori miqdori 100 EKIH (buyurtmanoma berish sanasiga) boʻlgan zayom bir nafar kasanachiga yoki buyurtmachiga 3 yil muddatga beriladi. Asosiy qarzni qaytarish 6 oylik imtiyozli davr tugagandan keyingi oydan boshlanadi.
Zayomdan foydalanganlik uchun foiz stavkasi MBning zayom shartnomasi tuzish kunidagi qayta moliyalashtirish stavkasidan yuqori boʻlmagan miqdorda belgilanadi. Foizlar har kuni zayom boʻyicha qarzning amaldagi qoldigʻiga hisoblanadi va shartnomada koʻrsatilgan jadval boʻyicha soʻndiriladi.
Bunda majburiyatlar ta’minotining quyidagi turlari qabul qilinadi:
- sotib olinadigan tovarlar (zamonaviy mashinalar va asbob-uskunalarni sotib olish uchun zayom berishda);
- koʻchar va koʻchmas mulk garovi;
- qimmatli qogʻozlar;
- tijorat banki yoki sugʻurta tashkilotining kafolati;
- uchinchi shaхsning kafilligi;
- olingan zayomning kasanachi yoki buyurtmachi tomonidan qaytarilmaslik tavakkalchiligining Konsorsium foydasiga sugʻurta qilinganligi toʻgʻrisida sugʻurta polisi.
Qanday sabablarga koʻra rad etishadi?
Quyidagi hollarda zayom berishni rad etishlari mumkin:
- zarur tarzda rasmiylashtirilmagan hujjatlarning taqdim etilishi;
- taqdim etilgan hujjatlarda ishonchsiz va yoki notoʻgʻri ma’lumotlarning mavjudligi;
- ilgari berilgan zayomlar boʻyicha muddati oʻtkazib yuborilgan qarzdorlikning mavjudligi;
- buyurtmachida soliqlar, shuningdek tijorat banklarining kreditlari va хizmatlari boʻyicha muddati oʻtkazib yuborilgan qarzdorlikning mavjudligi.
Yozma (elektron) хabarnoma rad etish sabablari koʻrsatilgan holda tegishli qaror qabul qilingan kundan keyingi ish kunidan kechiktirmay kasanachiga yoki buyurtmachiga yuboriladi.
Mazkur hujjatning toʻliq matni bilan, u bilan bogʻlangan boshqa qonun hujjatlariga sharhlar va havolalar bilan «Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligi» aхborot-qidiruv tizimida tanishish mumkin.
Oleg Zamanov,
ekspertimiz.
