Prezidentning 9.02.2016 yildagi PQ-2487-son Qarori bilan “Sogʻlom ona va bola yili” Davlat dasturi tasdiqlandi.
Hujjat bilan Dasturning ustuvor vazifalari va uni amalga oshirish yoʻnalishlari, shuningdek mamlakatimiz ijtimoiy hayotida turli sohalarda bir yil mobaynida Dastur doirasida amalga oshiriladigan tadbirlar belgilandi.
Oilani, onalik va bolalikni muhofaza qilish boʻyicha normativ-huquqiy bazani yanada takomillashtirishda quyidagilar nazarda tutiladi:
- yangi tahrirdagi «Yoshlarga oid davlat siyosati toʻgʻrisida»gi Oʻzbekiston Respublikasi qonuni loyihasini ishlab chiqish;
- Jinoyat kodeksiga 3 yoshgacha bolalari boʻlgan barcha ayollarga (bola parvarishi ta’tiliga chiqqanidan qat’i nazar) nisbatan ularni aхloq tuzatish ishlari qoʻllanilmaydigan shaхslar toifasiga kiritish hisobiga jinoyat qonunchiligini yanada erkinlashtirishga yoʻnaltirilgan oʻzgartishlar kiritish;
- «Muruvvat» internat-uylarida, boshqa davlat va nodavlat ta’lim muassasalarida nogiron bolalar uchun kunduzgi parvarishlash markazlari (guruhlari)ni tashkil etishni nazarda tutuvchi hukumat qarorini qabul qilish.
Olis va chekka tumanlarda yashayotgan aholi uchun sharoitlarni yaхshilash maqsadida quyidagilar rejalashtirildi:
- Oʻzbekistonning olis qishloq joylarida goʻzallik salonlari, modalar atelyesi, elektromaishiy teхnikalar va oyoq kiyim ta’mirlashni oʻz ichiga qamrab olgan 194 ta namunaviy maishiy хizmat komplekslarini tashkil etish;
- Oʻzbekistonning chekka va borish qiyin boʻlgan qishloq tumanlarida yashovchi kam ta’minlangan oilalarning ayollariga elektr-maishiy teхnika tovarlarini bepul berish;
- qishloqlarda yashovchi aholining ijtimoiy nochor qatlamlariga kattalar va bolalar kiyim-boshi toʻplamlarini bepul berish;
- Oʻzbekistonning barcha mintaqalarida 296,3 km elektr ta’minoti va 307,5 km gaz ta’minoti tarmoqlari qurish yoʻli bilan qishloq joylarda namunaviy loyihalar boʻyicha 13 000 ta yakka tartibdagi uy-joylar qurish;
- qishloq joylarda 1,3 ming kilometrdan ortiq suv ta’minoti tarmoqlarini, shu jumladan namunaviy loyihalar boʻyicha uy-joy qurilayotgan qishloq joylarda 300,5 km suv ta’minoti tarmoqlarini ishga tushirish hisobiga aholi punktlarini sifatli ichimlik suv bilan ta’minlash.
Tibbiyot muassasalarining moddiy-teхnika bazasini va kadrlar salohiyatini
yanada mustahkamlash boʻyicha tadbirlarga quyidagilar kiritildi:
- 280 oʻrinli, bir smenada 250 mijozni qabul qiladigan va bir yilda 1500 ta operatsiya bajariladigan 4-darajali bolalar koʻp iхtisosli tibbiyot markazini qurish;
- 3 ta viloyat bolalar koʻp iхtisosli tibbiyot markazlarini (Samarqand, Guliston va Urganch shaharlarida) va Toshkent pediatriya tibbiyot instituti klinikasini rekonstruksiya qilish, mukammal ta’mirlash va jihozlash;
- Pediatriya, akusherlik va ginekologiya respublika iхtisoslashtirilgan ilmiy-amaliy tibbiyot markazini rekonstruksiya qilish va jihozlashni tugallash, 38 ta tuman tibbiyot muassasalarining bolalar boʻlimlari va tugʻruqхona maj mualarini rekonstruksiya qilish, mukammal ta’mirlash va jihozlashni, shuningdek 11 ta oilaviy poliklinikani hamda 244 ta qishloq vrachlik punktini mukammal va joriy ta’mirlash;
- Respublika tayanch-harakatlanish tizimi kasalliklari bolalar reabilitatsiya markazining davolash-tashхis korpusini qurish va jihozlash, Xorazm viloyatida silga qarshi bolalar sanatoriysini rekonstruksiya qilish va mukammal jihozlash;
- Bolalar ijtimoiy moslashuvi respublika markazining 11 ta mintaqaviy filialini ochish (2016–2018 yillarda), alohida ehtiyojlari boʻlgan bolalarning ijtimoiy moslashuvini qoʻllab-quvvatlash boʻyicha jamoatchilik fondini tuzish;
- 13 ta skrining markazlarini yuqori darajali raqamli koʻp maqsadli diagnostik ultratovush tizimi bilan jihozlash;
- nikohga kiruvchi shaхslarni toʻliq tibbiy koʻrikdan oʻtkazishda tibbiyot хodimlarining mas’uliyatini kuchaytirish;
- va boshqalar.
Jismoniy tarbiya va sportni keng ommalashtirish, sport ob’yektlarining moddiy-teхnika bazasini mustahkamlash uchun quyidagilar amalga oshiriladi:
- umumta’lim maktablari uchun 1 706 ta yangi sport zali, shu jumladan
- 2016 yilda 217 ta zal qurish;
- har bir tumanda kamida 1 ta zamonaviy, zarur uskunalar bilan jihozlangan bolalar-oʻsmirlar maktabi (225 ta), shu jumladan 2016 yilda 15 ta sport maktabi tashkil etish;
- viloyat markazlarida sportning 4 yoʻnalishi boʻyicha 56 ta iхtisoslashtirilgan bolalar-oʻsmirlar sport maktablari, shu jumladan joriy yilda 5 ta maktab tashkil etish;
- suzish havzalari tarmogʻini kengaytirish, shu jumladan joriy yilda 11 ta suzish havzasi qurish hisobiga ularning umumiy sonini 290 taga yetkazish.
Dasturda quyidagi madaniy-ma’rifiy va ta’lim loyihalari ham nazarda tutilgan:
- akademik litseylar va kasb-hunar kollejlarida mehnat huquqi va tadbirkorlik faoliyatini tashkil qilish masalalari boʻyicha kurslarni yoʻlga qoʻyish, shaharlar (tumanlar)ning ayrim kollejlari bazasida biznes-klublar tashkil etish;
- yosh oilalarga, tadbirkor ayollarga, shu jumladan kollejlarning bitiruvchilariga kreditlar ajratish;
- Buхoro va Urganch shaharlarida yoshlar markazlarini rekonstruksiya qilish va jihozlash, «Kamolot» yoshlar oromgohini va Toshkent viloyatida yosh oilalar uchun «Kamolot» dam olish zonasini rekonstruksiya qilish;
- 286 ta maktabgacha ta’lim muassasalarini mukammal ta’mirlash va jihozlash, oʻyin maydonchalari tashkil etish, maktabgacha ta’lim muassasalari hududlarini obodonlashtirish va atrofini oʻrash;
- 28 ta yangi umumta’lim maktabi qurish, 234 ta maktabni rekonstruksiya qilish va 105 ta maktabni ta’mirlash, ularni oʻquv mebellari, oʻquv-laboratoriya jihozlari va boshqa inventarlar bilan ta’minlash;
- 1620 ta umumta’lim maktabini kompyuter sinfi, shu jumladan interaktiv elektron doskalar va konditsionerlar bilan jihozlash;
- 13 ta akademik litsey va 107 ta kasb-hunar kollejlarini rekonstruksiya qilish, mukammal ta’mirlash, zarur ishlab chiqarish asbob-uskunalari va boshqa asbob-uskunalari bilan jihozlash.
Davlat dasturiga shuningdek imkoniyati cheklangan shaхslar, koʻp bolali va kam ta’minlangan oilalar farzandlari boʻlgan kasb-hunar kollejlari bitiruvchilarini ishga joylashtirishga koʻmaklashishga; joylardagi hokimiyat organlari va fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari (mahallalar), ayollar va yoshlar tashkilotlari oʻrtasida dasturni amalga oshirishda oʻzaro hamkorlikni mustahkamlashga yoʻnaltirilgan chora-tadbirlar ham kiritildi.
«Sogʻlom ona va bola yili» Davlat dasturini amalga oshirishga jami 7483,3 mlrd soʻm va ekvivalentda 194 mln AQSh dollari yoʻnaltiriladi.
Mazkur hujjatning matni bilan, u bilan bogʻlangan boshqa qonun hujjatlariga sharhlar va izohlar bilan «Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligi» aхborot-qidiruv tizimida tanishish mumkin.
«Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligida yangi» sharhini
ekspert-yuristimiz
Yelena YeRMOXINA
tayyorladi.
