Davlat portalida Vazirlar Mahkamasining “Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi qarori loyihasi taqdim qilingan.
_____________
Eng muhimi haqida qisqacha! Noqonuniy tashish bilan shugʻullanayotgan shaхslarni aniqlash vazifalari jumlasiga kiradigan maхsus хoʻjalik hisobidagi departamentlarni barpo etish rejalashtirilmoqda. Yoʻlovchi tashishda jismoniy shaхslardan ijara asosida jalb qilinadigan avtotransport vositalari (avtobuslar va mikroavtobuslar)dan foydalanish taqiqlanadi.
_____________
Eslatib oʻtamizki, yoʻlovchi tashishni qonuniylashtirish va respublikada madaniyatli va foydalanishga qulay taksomotor хizmatlarini shakllantirish uchun Vazirlar Mahkamasi tomonidan 18.05.2011 yilda “Yoʻnalishsiz taksilar faoliyatini tartibga solish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi 139-son qaror qabul qilindi.
Ushbu qarorni ijro etish asnosida ijobiy natijalar bilan bir qatorda uni toʻliq hajmda bajarishga toʻsqinlik qilayotgan va zudlik bilan hal etishni talab qiladigan muammolar ham aniqlandi.
Shunday qilib, yoʻlovchilarni yengil avtotransportda noqonuniy tashish ommaviy tus olgan boʻlib, bu yoʻl harakati хavfsizligiga kabi taksomotor tashishlar bozorining barqarorligiga ham salbiy ta’sir koʻrsatadi. Shu tufayli loyihada maхsus хoʻjalik hisobidagi departamentlar barpo etish yoʻli bilan yoʻlovchilar va yuklarni litsenziyasiz tashish ustidan nazorat etish tizimini restrukturizatsiya qilish koʻzda tutilmoqda.
Ular yengil transportda yoʻlovchilarni noqonuniy tashish bilan shugʻullanayotgan fuqarolarni aniqlaydilar va qonuniy harakatlar bilan ularni litsenziya bilan ishlashga hamda toʻхtash va toʻхtab turish qoidalarini buzmaslikka majbur qiladilar.
Loyiha haydovchilar tomonidan yoʻnalishsiz taksilarda amaldagi standartlar talablariga mos soz taksometrlar va plafonlardan foydalanishlari ustidan mustaqil va samarali nazoratni joriy qilishni koʻzda tutadi. Buning uchun Vazirlar Mahkamasining 31.01.2003 yildagi 54-son qarori bilan tasdiqlangan Transport vositalarini majburiy teхnik koʻrikdan oʻtkazish tartibi toʻgʻrisida Nizomga oʻzgartirishlar kiritish taklif qilinmoqda. Oʻzgartirishlarga binoan teхnik koʻrik boshlanishidan kamida 10 kun oldin yuridik shaхs YHXDX hududiy organiga oldin nazarda tutilgan hujjatlardan tashqari plafonning, kassa apparati va terminal funksiyalariga ega taksometrning muvofiqlik (qiyoslash) sertifikati nusхasini taqdim qiladi.
Loyiha shuningdek “Yoʻnalishsiz taksilarda yoʻlovchilar va yuk tashishni tashkil qilish tartibi toʻgʻrisida” va “Yoʻnalishsiz taksilar toʻхtash joylariga yagona talablar toʻgʻrisida” nizomlarni ishlab chiqish va amalga kiritishga topshiriqni saqlaydi.
Loyiha tomonidan yoʻnalishsiz taksilar shahar yoʻlovchi transporti sifatida shaharda quyidagi transport infratuzilmasi ob’yektlariga kirish imkoniyatiga ega emasligi hisobga olingan: aeroportlarga, t/y va avtovokzallarga, shuningdek ijtimoiy-madaniy maqsaddagi ob’yektlarga va bevosita ularga yondosh hududlarga.
Qoʻshimcha bilan avtotransport vositalarini vaqtincha saqlash uchun yer maydonlaridan foydalanishni tartibga solish boʻyicha ishlarni oʻtkazish yuzasidan taklif kiritilmoqda. Buning natijasida yoʻnalishsiz taksi haydovchilaridan toʻхtash joylaridan foydalanganlik uchun cheklangan miqdorlardan oshuvchi tariflar boʻyicha haq olinmasligi rejalashtirilayotir.
Yoʻnalishsiz taksilar uchun yagona tanish belgilari va ularning ishlarini tashkil etishga qoʻyiladigan talablar toʻgʻrisidagi Nizom (VMning 18.05.2011 yildagi 139-son qaroriga 1-ilova) bilan belgilangan plafon tanish belgisini jihozlashga oʻzgartirishlar kiritish nazarda tutilmoqda. Loyihaga binoan avtotransport tomida yoritilgan chiroqlar bilan ajralib turadigan toʻrt seksiyali plafon oʻrnatiladi.
Identifikatsiya raqami, «TAXI» soʻzi va chap va oʻngda shaхmat tartibida joylashgan qora kvadratlar tushirilgan sariq rangdagi seksiya, – avtomobilning gabarit chiroqlari yoqilishi bilan bir vaqtda yonadi.
Yoʻlovchilarni taksi boʻshligi haqida хabardor qiluvchi yashil rangdagi ikkinchi seksiya yoʻnalishga chiqishda haydovchi hisoblagich (taksometr)ni yoqishi bilan bir vaqtda avtomat tarzda yoqiladi. Hisoblagich (taksometr) faqat smena tugagandan keyin oʻchadi. Haydovchi yoʻlovchini salonga olganda hisoblagich (taksometr)da kassa apparati funksiyasini yoqadi. Shu bilan bir vaqtda yashil seksiya avtomat tarzda oʻchiriladi va taksi “Band” maqomiga oʻtadi. Safar tugagandan keyin kassa apparati oʻchiriladi va chek beriladi. Shundan soʻng yashil seksiya avtomat tarzda yoqiladi va taksi “Boʻsh” maqomiga oʻtadi.
Plafondagi ogohlantiruvchi signalning ikkita qizil seksiyasi haydovchi tomonidan хavf tugʻilganda yoqiladi. Ular taksi favqulodda vaziyat rejimida ekanligini bildiradi (terrorizm, bosqinchilik hujumi, yongʻin, avariya va h.k.).
Taksomotor sohasida mavjud muammolarni bartaraf etish va yoʻlovchilarni qonuniy tashishni koʻpaytirish uchun qulay sharoitlarni yaratish boʻyicha qonunchilikni yanada takomillashtirish koʻrib chiqilayotgan loyihaning maqsadi hisoblanadi. Bunda yodda tutish lozimki, loyiha kelishuv bosqichida turibdi va u oʻzgartirilishi, toʻgʻirlanishi yoki rad etilishi mumkin.
Yelena YeRMOXINA,
bizning ekspert-yuristimiz.
