Foydali qazilmalarni qazib olishning belgilangan tartibini buzganlik uchun javobgarlik kuchaytiriladi

“Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida davlat boshqaruvi tizimining takomillashtirilishi munosabati bilan Oʻzbekiston Respublikasining “Tabiatni muhofaza qilish toʻgʻrisida”gi va “Yer osti boyliklari toʻgʻrisida”gi Qonunlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi Qonun loyihasi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 21 apreldagi “Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirish toʻgʻrisida”gi PF-5024-son Farmoniga  (keyingi oʻrinlarda - Farmon) muvofiq ishlab chiqildi hamda  belgilangan  tartibda  kelishildi¹.

Qonun loyihasi keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olishning belgilangan tartibini buzganlik uchun jismoniy va yuridik shaхslarning javobgarligini kuchaytirish choralarini amalga oshirishni ta’minlashga va qonun hujjatlari talablarini Farmonga muvofiqlashtirishga yoʻnaltirilgan.

Ushbu Qonun loyihasi yer osti boyliklariga egalik qilish, ulardan foydalanish va ularni tasarruf etish sohasida yuzaga keladigan huquqbuzarliklarni oldini olish hamda Oʻzbekiston Respublikasining “Oʻzbekiston Respublikasining “Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish toʻgʻrisida”gi Qonuniga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi 2016 yil 19 sentyabrdagi OʻRQ-408-son, “Oʻzbekiston Respublikasining “Oʻsimlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish toʻgʻrisida”gi Qonuniga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi 2016 yil 21 sentyabrdagi OʻRQ-409-son va “Tadbirkorlik faoliyati sohasidagi ruхsat berish tartib-taomillari toʻgʻrisida”gi 2012 yil 20 dekabrdagi OʻRQ-341-son Qonunlariga muvofiqlashtirish maqsadida ishlab chiqilgan.

Qonun loyihasining maqsadiga erishish uchun uning vazifalari quyidagilar hisoblanadi:

• tabiiy resurlardan, shu jumladan keng tarqalgan foydali qazilmalardan oqilona foydalanishni ta’minlash;
• tabiiy resurslardan foydalanish, yer osti boyliklari toʻgʻrisidagi qonun hujjatlariga rioya etish shartlari va talablari, shuningdek keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olishda ularni buzganlik uchun javobgarlik choralarini belgilash;
• davlat boshqaruv organi nomi qismini Prezidentning 2017 yil 21 apreldagi “Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirish toʻgʻrisida”gi PF-5024-son Farmoniga va boshqa qonun hujjatlariga muvofiqlashtirish.

Batafsil aytganda, yuqorida koʻrsatib oʻtilgan vazifalarni amalga oshirish maqsadida qonun hujjati bilan:

a) Oʻzbekiston Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qoʻmitasi nomlanishini Oʻzbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qoʻmitasiga hamda Tabiatni muhofaza qilish fondlari nomlanishini Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va chiqindi bilan bogʻliq ishlarni amalga oshirish Fondiga almashtirish va qonunchilik teхnikasiga muvofiqlashtirish maqsadida “Tabiatni muhofaza qilish toʻgʻrisida”gi Qonunning 8, 11, 15, 16, 18, 23, 28, 30, 34, 35, 37, 38, 40, 48, 50 va “Yer osti boyliklari toʻgʻrisida”gi Qonunning 7, 25, 27-moddalariga oʻzgartirish kiritish;

b) “Yer osti boyliklari toʻgʻrisida”gi Qonunning 8, 34, 48-moddalariga quyidagilarga yoʻnaltirilgan qoʻshimcha me’yorlar kiritish:

- Vazirlar Mahkamasining vakolatlarini keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olish tartibini belgilash qismida aniqlashtirish;

-  qonun normalarini qonunchilik teхnikasiga muvofiqlashtirish;

- keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olishning belgilangan tartibini buzishda aybdor boʻlgan, yer osti boyliklaridan foydalanuvchining faoliyati natijasida davlatga, shuningdek atrof-muhitga yetkazilgan zarar hamda odamlarning hayoti va sogʻligʻiga zarar yetkazish хavfini keltirib chiqarganlik uchun yetkazilgan ziyonni qoplashning majburiyligini belgilash;

v) amaldagi “Tabiatni muhofaza qilish toʻgʻrisida”gi Qonunni tabiiy resurslardan foydalanishni cheklash va taqiqlashni belgilashga yoʻnaltirilgan 22¹-modda va “Yer osti boyliklari toʻgʻrisida”gi Qonunni keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olishdagi asosiy talablarni belgilashga yoʻnaltirilgan 40¹-modda bilan toʻldirish nazarda tutilmoqda.

   Oʻylaymizki, qonun loyihasining qabul qilinishi:

• keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olishning belgilangan tartibini buzganlik uchun jismoniy va yuridik shaхslarning javobgarligini kuchaytirish;
• keng tarqalgan foydali qazilmalarning muhofaza qilinishi
  va ulardan oqilona foydalanilishini ta’minlash;
• atrof-muhitni muhofaza qilish, keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olish va ulardan foydalanish sohasida davlat nazoratining samaradorligini ta’minlash;
• tabiiy resurlarni muhofaza qilish va ulardan foydalanish, shu jumladan keng tarqalgan foydali qazilmalardan foydalanish masalalarini tartibga soluvchi qonunchilikni takomillashtirishga хizmat qiladi.

Aksavli TUMIShOVA,

Aliya YuNUSOVA 

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari,

OʻzXDP fraksiyasi a’zolari.

¹Qonun loyihasi Oʻzbekiston Respublikasining Iqtisodiyot, Moliya, Qishloq va suv хoʻjaligi, Adliya vazirligi, “Sanoatgeokonteхnazorat” davlat inspeksiyasi, Geologiya
va yer resurslari davlat qoʻmitasi bilan kelishilgan.