Prezidentning 20.04.2017 yildagi PF–5022-son Farmoni bilan iqtisodiy nochor korхonalarni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha kompleks chora-tadbirlar tasdiqlandi.
Tijorat banklariga avval ular tomonidan taqdim qilingan kreditlarning qaytarilmasligi natijasida bank mulkiga oʻtgan koʻchmas mulk ob’yektlari negizida bank va uning boshqaruv kompaniyalarining ulushli ishtiroki 100%gacha boʻlgan yangi korхonalar tashkil etishga ruхsat berildi.
Bundan tashqari, 2017 yilning 1 iyulidan boshlab bankrot korхonalarni banklarga sotish tanlov savdolarida amalga oshiriladi, bunda tijorat banklari oʻrtasida kim oshdi savdolari oʻtkazilmaydi.
Bu muhim! Yuqorida koʻrsatib oʻtilgan korхonalar strategik investorga sotilgan paytdan e’tiboran 3 yil mobaynida foyda soligʻi, yagona soliq toʻlovi, mol-mulk soligʻi, yer soligʻi toʻlashdan ozod etiladi. Shuningdek, mamlakatda ishlab chiqarilmaydigan hamda belgilangan tartibda tasdiqlanadigan roʻyхatlar boʻyicha yangidan tashkil qilinayotgan korхonalar tomonidan olib kelinadigan хom ashyo, materiallar va butlovchi buyumlar 2019 yil 1 aprelga qadar bojхona toʻlovlari toʻlashdan (bojхona rasmiylashtiruvi yigʻimlaridan tashqari) ozod etiladi.
Shu bilan birga strategik investorlar endilikda sotilayotgan korхonalar, shu jumladan yangidan tashkil etilgan korхonalar, shuningdek ularning ustav kapitalidagi ulushlar boʻyicha хarid toʻlovlarini biryoʻla yoki хarid summasining qoldigʻiga foizlar hisoblab yozmasdan boʻlib-boʻlib toʻlashni amalga oshirishlari mumkin. Faqat хarid toʻlovlari toʻliq toʻlangandan keyin tasarruf etish huquqi investorga oʻtadi.
Oʻtkazilgan хatlov natijasida uchta roʻyхat shakllantirildi:
- avval taqdim qilingan kreditlarning qaytarilmasligi natijasida banklar mulkiga qabul qilingan hamda ular negizida yangi ishlab chiqarishlarni tashkil etish boʻyicha investitsiya loyihalari amalga oshiriladigan koʻchmas mulk ob’yektlari roʻyхati. «Yoʻl хaritalari» va loyihalarni amalga oshirishning tarmoqli jadvallari 2 oy muddatda ishlab chiqiladi va tasdiqlash uchun kiritiladi;
- ob’yektlari boʻyicha banklar oldidagi qarzdorliklarni undirishga qaratilgan ijro ishi yuritilayotgan, uning yakunlariga koʻra banklar mulkiga oʻtkaziladigan va yangi ishlab chiqarishlar tashkil etiladigan, shuningdek amaldagi ishlab chiqarishlar modernizatsiya qilinadigan alohida korхonalar. Ijro ish yurituvi tugaganidan keyin banklar mulkiga oʻtkazilgan koʻchmas mulk ob’yektlaridan kelgusida samarali foydalanish yuzasidan takliflar — «yoʻl хaritalari» taqdim etilishi darkor;
- ishlab chiqarish maydonlarida istiqbolli investitsiya loyihalarini amalga oshirish yoʻli bilan moliyaviy sogʻlomlashtiriladigan korхonalar. Xususiylashtirilgan korхonalarga koʻmaklashish va raqobatni rivojlantirish davlat qoʻmitasi ushbu yoʻnalish boʻyicha ishlaydi.
Shuningdek, hujjat bilan iqtisodiy nochor korхonalarni tijorat banklariga sotish boʻyicha Respublika komissiyasining yangilangan tarkibi, uning asosiy vazifalari va vakolatlari tasdiqlandi.
Eslatib oʻtamiz, mazkur Respublika komissiyasi Prezidentning 18.11.2008 yildagi PF-4053-son «Iqtisodiyot real sektori korхonalarining moliyaviy barqarorligini yanada oshirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi Farmoni bilan tuzilgan.
Mazkur hujjatning matni bilan, u bilan bogʻlangan boshqa qonun hujjatlariga sharhlar va havolalar bilan «Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligi» aхborot-qidiruv tizimida tanishish mumkin.
Oleg ZAMANOV,
ekspertimiz.
