Mehnat daftarchalari – dolzarb hujjat emas

Jahonning koʻplab mamlakatlarida mehnat daftarchalari oʻrniga soliq toʻlovchilar, ishchilar, mehnat va h.k.ni hisobga olish  elektron tizimlaridan foydalaniladi.

Ammo Oʻzbekiston qonunchiligiga koʻra, mehnat daftarchasi mehnat stajini tasdiqlovchi asosiy (garchi yagona boʻlmasa-da) hujjat boʻlib qolmoqda. Shu bilan birga amaliyotda pensiyalarni tayinlashda mehnat staji mehnat daftarchasidan tashqari (garchi mehnat daftarchasida zarur qaydlar mavjud boʻlsa-da) ma’lumotnomalar, buyruqlardan koʻchirmalar, ish haqi berish qaydnomalari, mehnat shartnomalari, arхiv ma’lumotnomalari va boshqa hujjatlar bilan tasdiqlanadi.

Amalda mehnat staji oʻrniga sugʻurta badallari toʻlangan davrlar inobatga olinadi, bu esa mehnat daftarchasining ahamiyatini tenglashtiradi. Bugungi kunda Pensiya jamgʻarmasi mehnat staji haqida ma’lumotlarni byudjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasiga oʻtkazilgan sugʻurta badallarini yakka tartibda hisobga olishning markazlashtirilgan elektron reyestri vositasida oladi.

Bu boshqaruv хodimlarining ancha vaqtini talab etuvchi mehnat daftarchasini yuritishni ortiqcha ishga chiqaradi.

Hozirda 2005 yildan boshlab odamning mehnat stajini hisobga olishni mehnat daftarchasisiz amalga oshirish imkoniyati mavjud. Bunda kishilar mehnat daftarchasi bilan tasdiqlashi kerak boʻlgan davrlar saqlanib qolinadi. Bu 2005 yilgacha boʻlgan stajdir.

Shularni inobatga olgan holda quyidagilar taklif etilmoqda:

• ish beruvchilar tomonidan mehnat daftarchalari yuritilishini bekor qilish;
• belgilansinki, 2005 yilgacha boʻlgan davr uchun mehnat daftarchasi mehnat stajini tasdiqlovchi asosiy hujjat boʻlib qoladi, 2005 yildan keyingi davr uchun esa mehnat staji ShJBPH ma’lumotlari  bilan tasdiqlanadi.

Abdurahmon Baхtiyev,

ekspertimiz