Бюджет ташкилотлари учун ҳисоб сиёсати

Мазкур Стандарт бюджет ташкилотларида ҳисоб сиёсатини танлаш ва қўллаш, ҳисоб сиёсатига ўзгартиришларнинг ҳисобини юритиш ҳамда молиявий ҳисоботларни тузишда қўлланилади.

Кўрсатилишича, ҳисоб сиёсати раҳбар ёки унинг ўринбосарининг буйруғи ёки фармойиши билан тасдиқланади ва йилдан-йилга изчил қўлланади. Бюджет ҳисобини тартибга солувчи қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилган ҳолларда, шунингдек бюджет ташкилоти қайта ташкил этилганда ҳисоб сиёсатига ўзгартиришлар киритилиши мумкин.

Ҳисоб сиёсати ўз ичига қуйидагиларни олиши лозим:

• бюджет ташкилотининг бухгалтерия хизмати ташкилий тузилмасини;
• бюджет ташкилотида инвентаризация ўтказишнинг тартиби ва муддатларини (инвентаризация қилиш мажбурий бўлган ҳоллардан ташқари);
• бюджет ташкилоти томонидан фойдаланиладиган ва унда синтетик ва аналитик счётлар рўйхати бўлиши лозим бўлган ишчи счётлар режасини¹;
• ҳужжатлар айланмаси графигини;
• ҳисоб маълумотларини қайта ишлаш усулларини (қўлда ёки дастурий таъминотни қўллаш орқали);
• намунавий шакллари назарда тутилмаган, хўжалик операцияларини қайд қилиш учун қўлланиладиган бирламчи ҳисоб ҳужжатларининг шаклларини;
• асосий воситаларнинг инвентарь рақами тузилмасини;
• бирламчи ҳисоб ҳужжатларига имзо қўйиш ҳуқуқига эга бўлган шахслар рўйхатини;
• асосий фондларни қайта баҳолаш услубларини;
• инвентаризация қилишда (ортиқча ёки камомадда) мулкни баҳолаш услубларини;
• қуйи турувчи тасарруфидаги ташкилотларнинг ҳисобот тақдим этиш муддатларини;
• товар (иш, хизмат)лар калькуляциясини шакллантириш тартибини.

Стандарт билан ҳисоб сиёсатининг асосий принциплари белгилаб берилган, булар: иккиёқлама ёзув усулида ҳисоб юритиш, узлуксизлик, хўжалик операциялари, ҳолатлар, активлар, ва пассивларга пул билан баҳо бериш, ишончлилик, олдиндан кўра билиш (эҳтиёткорлик) ва бошқалар.

Ҳужжатга кўра, бюджет ташкилоти қуйидагиларни очиб бериши даркор:

• Стандарт номини;
• ҳисоб сиёсатининг ўзгариш хусусиятини;
• ишончли ва талаб этиладиган ахборотни олиш имконини берадиган янги ҳисоб сиёсатини қўллаш сабабларини;
• ҳисоботда акс эттирилган жорий давр учун ва ҳар бир олдинги давр учун молиявий ҳисоботнинг ўзгартириш ва қўшимчалар киритилган қисмини ҳар бир моддалар қаторига киритилган тузатишлар суммасини амалда имкони борича очиб бериши лозим.

Мазкур ҳужжатнинг тўлиқ матни билан, у билан боғланган бошқа қонун ҳужжатларига шарҳлар ва ҳаволалар билан яқин кунларда «Ўзбекистон Республикаси қонунчилиги» ахборот-қидирув тизимида танишиш мумкин.

Олег ЗАМАНОВ,
экспертимиз.

Мавзуга оид материал:

Бюджет ташкилотлари учун ҳисоботнинг янги шакллари тасдиқланди

¹Мазкур ахборот ҳисоб сиёсатига илова кўринишида тақдим қилинади.