Президент томонидан 3 август куни миллий статистика тизимини янада такомиллаштириш ва ривожлантириш тўғрисидаги қарор имзоланди.
Эслатиб ўтамиз, биз ҳужжатни лойиҳа босқичида шарҳлаган эдик. Ўша пайтда бошқалар қаторида, Давлат статистика қўмитасини Миллий статистика қўмитасига айлантириш кўзланган эди, пировардида бу ғоядан воз кечишди. Бинобарин, соҳада қатор ижобий ўзгартиришлар кутилмоқда.
Энг аввало, Давлат статистика қўмитасининг - барча давлат органлари ва ташкилотлари, уларнинг ҳудудий бошқармалари ва туман (шаҳар) бўлимлари – маҳаллий ҳокимиятлардан мустақиллиги тамойили мустаҳкамланди. Тегишинча, Қорақалпоғистон Вазирлар Кенгаши раиси ва ҳокимлар энди Давлат статистика қўмитасининг ҳудудий бўлинмалари раҳбарлари номзодларини тақдим этишмайди.
Статистика органларининг фаолиятига, шу жумладан, расмий статистика ҳисоботлари ва кузатувларини ўтказиш ҳамда уларни нашр қилиш ва эълон қилиш жараёнларига ҳар қандай тарзда аралашиш тақиқланди. Давлат статистика қўмитаси томонидан эълон қилинадиган статистика маълумотлари расмий статистика ахбороти ҳисоблади.
Шунингдек, Давлат статистика қўмитаси қуйидаги ҳуқуқларга эга бўлди:
- бошқа расмий статистика ишлаб чиқарувчиларнинг статистика методологияларини халқаро стандартларга мувофиқлиги юзасидан аудитдан ўтказиш. Аудит натижаларига кўра, вазирлик ва идораларга бажарилиши мажбурий бўлган тақдимномалар киритиш;
- кузатувларни ўтказиш, расмий статистика материалларини шакллантириш ва таҳлилларни амалга ошириш мақсадида вазирлик ва идораларнинг ахборот тизимлари билан ўзаро электрон боғланиш. Вазирлик ва идоралар раҳбарлари Давлат статистика қўмитасининг сўровига мувофиқ ўзларининг ахборот тизимларига кириш ва ундан эркин фойдаланишни таъминлаш учун шахсан жавобгардирлар.
Ислоҳот Давлат статистика қўмитаси ҳузуридаги Статистика кенгашига ҳам дахл қилади. Эслатиб ўтамиз, бу ўз ишини жамоатчилик асосида олиб борадиган, доимий фаолият юритувчи маслаҳат-кенгаш органидир. Унга қуйидаги қўшимча вазифалар юклатилди:
- Давлат статистика қўмитасининг фаолиятини такомиллаштириш бўйича таклифларни ва фойдаланувчиларнинг расмий статистика маълумотларига бўлган эҳтиёжларини қаноатлантириш механизмларини ишлаб чиқиш;
- статистика маълумотларининг шаффофлиги, ошкоралиги ва қулайлигини оширишни таъминлаш;
- қўмита томонидан долзарб, сифатли ва ишончли статистиканинг шакллантирилишига кўмаклашиш;
- мавжуд статистика маълумотлари ҳақида жамоатчиликнинг хабардорлигини ҳамда уларнинг статистика маълумотларига бўлган ишончини ошириш учун фойдаланувчилар билан яқиндан алоқа ўрнатиш.
Жамоатчилик кенгаши фаолиятига ННТ, бизнес, ОАВ вакиллари, олимлар, миллий ва халқаро экспертлар жалб қилинади. Ҳар йили 1 декабрга қадар келаси йил учун Давлат статистика ишлари дастури Жамоатчилик кенгашига келишиш учун тақдим этилади, 1 октябрга қадар эса жорий йил дастурининг бажарилиши натижалари тўғрисидаги ҳисобот Статистика кенгашига келиб тушиши керак.
Давлат статистика қўмитасига рўйхатга олиш жараёнларини ташкил этиш ва ўтказиш учун 65 та қўшимча штат бирлиги солиқ органлари штатини мақбуллаштириш ҳисобига ажратилди. Улардан 17 таси марказий аппаратга, 48 таси ҳудудий бошқармаларга берилади.
Олег Заманов.
