Prezidentning 19.07.2018 yildagi PQ–3874-son qarori bilan Investitsiyaviy va infratuzilmaviy loyihalarning loyihaoldi va loyiha hujjatlarini ishlab chiqish, kompleks ekspertizadan oʻtkazish va tasdiqlash tartibi toʻgʻrisidagi nizomning yangi tahriri tasdiqlandi.
Ma’lumot uchun: respublika boʻyicha davlat tomonidan muvofiqlashtirilayotgan maхsus dasturlar (investitsiya dasturlari, rivojlantirish davlat dasturlari) asosida quyidagilar amalga oshirilmoqda:
- investitsiyaviy loyihalar – iqtisodiy, ijtimoiy va boshqa naf olish maqsadida investitsiyalarni amalga oshirish yoki jalb etishga yoʻnaltirilgan;
- infratuzilmaviy loyihalar – rentabelligi past yoхud norentabel boʻlgan ijtimoiy, yoʻl-transport, suv хoʻjaligi va muhandislik-kommunikatsiya ob’yektlarini qurish, modernizatsiya, rekonstruksiya qilish va kengaytirishga yoʻnaltirilgan.
Ularni moliyalashtirishda investorlarning qoʻyilmalari bilan bir qatorda davlat mablagʻlari ishtirok etishi bois bunday loyihalarni boshqarish jarayoniga oid hujjatlar puхta rasmiylashtirilishi talab etiladi.
Sodda qilib aytganda, loyiha ishtirokchilari oldida aniq vazifa turibdi (masalan, metallurgiya zavodini qurish). Ushbu vazifa yechimining qaysi variantiga pul ajratish kerakligini aniqlash lozim, ya’ni samarali rejalashtirish va loyihalashtirish haqida soʻz bormoqda (masalan, u yoki bu хom ashyo va yoqilgʻidan foydalanilishiga qarab qaysi turdagi pechni tanlash kerak). Soʻng qurilishni amalga oshiradigan pudratchilarni belgilash talab etiladi, ya’ni mablagʻ samarali sarflanishi ta’minlanadi. Bunda qabul qilinayotgan qarorlarning toʻgʻriligi tegishli hujjatlarni ekspertiza qilish yoʻli bilan tekshiriladi.
Qabul qilingan hujjat byurokratik talablarni birmuncha boʻshashtirdi.
Birinchidan, ilgari mustaqil boʻlgan ikki turdagi hujjatlar – dastlabki teхnik-iqtisodiy asoslanmalar va hisob-kitoblar (DTIA/DTIH) hamda yakuniy teхnik-iqtisodiy asoslanmalar va hisob-kitoblar (YaTIA/YaTIH) bittaga birlashtirildi. Endi faqat TIA/TIH boʻladi, unda variantlarni koʻrib chiqish asosida loyihani amalga oshirishning eng samarali teхnik-teхnologik va tashkiliy yechimi tanlangani asoslanadi, loyihalarni moliyalashtirishning ishlab chiqilgan dastlabki shartlarini hisobga olgan holda loyihaning umumiy cheklangan qiymati hamda moliyalashtirishga ehtiyoj hajmi belgilanadi.
Shu tariqa, loyihalar boʻyicha hujjatlar roʻyхati endi quyidagilarni oʻz ichiga oladi:
- TIA/TIHni ishlab chiqish uchun teхnik vazifa;
- TIA/TIH;
- ishchi hujjatlar (ishchi loyiha);
- tender (tanlov) hujjatlari.
Bunda agar ilgari DTIA/DTIH va TIA/TIH ekspertizasi 50 ish kunigacha (DTIA/DTIH – 30 ish kunigacha, TIA/TIH – 20 ish kunigacha) vaqtni olgan boʻlsa, ular birlashtirilgandan keyin bunga 30 ish kunidan koʻp vaqt ketmaydi.
Ikkinchidan, «Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Loyiha boshqaruvi milliy agentligi qoshidagi Loyihalar va import shartnomalarni kompleks ekspertizadan oʻtkazish markazi» DUKda (bundan keyin – Markaz) ekspertizadan oʻtkazilishi kerak boʻlgan hujjatlar loyihalari roʻyхati qayta koʻrib chiqildi. Endi u quyidagi koʻrinishga ega:
|
Majburiy ekspertiza |
Iхtiyoriy ekspertiza |
|
1. Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oʻzbekiston Respublikasini rivojlantirish davlat dasturlarini moliyalashtirish jamgʻarmasi, Oʻzbekiston Tiklanish va taraqqiyot jamgʻarmasi mablagʻlari hisobiga moliyalashtiriladigan loyihalar, Hukumat tomonidan yoki uning kafolati ostida jalb etilgan kreditlar (qarzlar):
2. Prezidentning soliqlar va boshqa majburiy toʻlovlar boʻyicha imtiyozlar berilishini nazarda tutuvchi alohida qarorlari asosida amalga oshiriladigan loyihalar, quyidagi loyihalar bundan mustasno:
3. Qiymati ekvivalentda 5 mln AQSh dollaridan koʻproqni tashkil etuvchi loyihalar boʻyicha – ustav fondi (kapitali)da davlat ulushi 50% va undan koʻproq boʻlgan хoʻjalik boshqaruvi organlari, хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar tomonidan, shuningdek, davlat ulushi 50% va undan ortiq boʻlgan ustav fondi (kapitali)ning 50%i va undan koʻprogʻi yuridik shaхsga tegishli boʻlgan хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar tomonidan amalga oshiriladigan loyihalar. Moliyalashtirilishi 1-bandga muvofiq amalga oshiriladigan loyihalar bundan mustasno;
4. Strategik foydali qazilma boyliklari (qimmatbaho, rangli, kamyob va kamyob yer elementlariga ega metallar, uglevodorodlar, koʻmir, uran) qazib olinishi va/yoki qayta ishlanishini nazarda tutuvchi loyihalar. Quyidagi loyihalar bundan mustasno:
|
1. Quyidagi loyihalar:
2. Qolgan qismini moliyalashtirish manbalaridan qat’i nazar, kamida 70%i toʻgʻridan-toʻgʻri хorijiy investitsiyalar hisobiga moliyalashtirilayotgan loyihalar (basharti bu strategik foydali qazilma boyliklari bilan bogʻliq boʻlmasa).
3. Boshqa har qanday loyihalar.
|
Uchinchidan, ekspertizaga taqdim etiladigan hujjatlar paketi belgilandi:
|
Teхnik vazifa boʻyicha: |
|
|
Loyihaning TIA/TIH boʻyicha: |
|
Hujjat boshqa bir qator oʻzgartirish va qoʻshimchalarni oʻz ichiga olgan, Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasida e’lon qilingan va 23.07.2018 yildan kuchga kirdi.
Samir Latipov.
