Юридик шахснинг ЭРИси номига расмийлаштириш раҳбар ишдан бўшатилганда, у ҳақиқий эмас деб ҳисобланади. Бироқ у сертификатнинг амал қилиш муддати тугаганидан ёки бекор қилинганидан кейингина фаоллигини йўқотади. Нохуш оқибатлар юзага келмаслиги учун собиқ директорнинг ЭРИси борасида қандай йўл тутилиши лозим?
Вuxgalter.uz эксперти Олег ГАЕВОЙ вазиятни тушунтириб берди:
– Ташкилотда турли ходимларга расмийлаштирилган юридик шахснинг бир нечта ЭРИси бўлиши мумкин. Давлат хизматлари марказларида ёки e-imzo.uz портали орқали олинган ушбу имзолардан давлат ва хўжалик бошқаруви органлари, шунингдек маҳаллий давлат ҳокимияти органлари томонидан кўрсатиладиган барча электрон хизматлар учун фойдаланилади. Ушбу материалда раҳбар номига расмийлаштирилган юридик шахснинг ЭРИси ҳақида сўз боради.
Электрон ҳужжатдаги ЭРИ қоғоз шаклидаги ҳужжатга қўйилган имзо билан тенг бўлади. Юридик шахснинг ҳар бир ЭРИси ноёб ҳисобланади. Унинг мажбурий реквизитлари юридик шахснинг СТИРи ва жисмоний шахс – мазкур ташкилот ходимининг СТИРи ҳисобланади.
Юридик шахснинг ЭРИси:
- кимнинг номига расмийлаштирилган бўлса, ўша ходимга ташкилот номидан юридик аҳамиятга эга молик ҳаракатларни амалга ошириш (электрон ҳужжатларни имзолаш, давлат хизматларидан фойдаланиш) имконини беради;
- ЭРИ сертификати соҳиби (ЭРИ номига берилган шахс) ушбу ЭРИ ёрдамида амалга оширилган ҳаракатлар учун жавобгар ҳисобланишини англатади.
Ташкилот ходимлари раҳбар ишдан бўшатилганидан кейин ҳам унинг ЭРИсидан фойдаланган ҳолатлар ҳам бўлган. Улар ўзларини оқлаш учун қуйидагиларни айтганлар: «Амалиётда ЭРИдан кўпинча бошқа шахслар фойдаланадилар. Масалан, ҳисобот топширадиган бухгалтер ёки ЯММТ тизимига маълумотларни киритиш билан шуғулланадиган кадрлар бўлими ходими директор имзосидан фойдаланади».
Бироқ фаолият юритаётган раҳбарнинг номига расмийлаштирилган юридик шахснинг ЭРИсидан ҳамда ишдан бўшатилган раҳбарнинг номига расмийлаштирилган юридик шахснинг ЭРИсидан фойдаланиш – булар иккита турли вазиятлар ҳисобланади. Фаолият юритаётган раҳбар электрон рақамли имзодан фойдаланишни ходимга ишониб топширишга ҳақлидир. Ишдан бўшатилган раҳбарнинг ЭРИсидан фойдаланиш мумкин эмас. Бу корхона томонидан биринчи имзолаш ҳуқуқи қонун ҳужжатлари ва бошқа асослар бўйича мумкин бўлмаган шахсга тақдим этилганини англатади.
Шу боис «Ишдан бўшатилган раҳбар ДСҚга топшириладиган ҳисоботларни, ташкилотнинг кадрлар тўғрисидаги ҳамда бошқа ҳужжатларини имзолаши мумкинми?» деган саволга албатта йўқ деб жавоб берилади.
Раҳбар алмашганда нима қилиш керак
Иккита вазият мавжуд.
Buxgalter.uz да батафсил ўқинг.
