? Мен бошқа фуқаролар билан ҳамкорликда фирмага муассислик қилган эдим. У ёлланган директорнинг нўноқ ҳаракатлари сабабли банкрот бўлди. Ташкилотнинг катта қарзлари, шу жумладан солиқлар бўйича қарзлари мавжуд. Мен муассис бўлганим боис шу ташкилот учун солиқларни тўлашга мажбурманми?
- www.norma.uz
- Ҳафта саволи
- Муассисдан солиқ ундириш
Муассисдан солиқ ундириш
15.12.2016
Бундай вазиятда ҳамма нарса ташкилотнинг айнан қандай ташкилий-ҳуқуқий шаклда (кейинги ўринларда - ТҲШ) ташкил этилганига боғлиқ бўлади.
Гап шундаки, қонунчилик тижорат ташкилотларини турли хил ТҲШда барпо этиш имкониятини назарда тутади: масъулияти чекланган жамият, хусусий корхона, акциядорлик жамияти ва бошқалар. Уларнинг барчаси бир-биридан муассислар ўртасидаги ўзаро муносабатлар тартиби ҳамда, буниси муҳим, ташкилот мажбуриятлари бўйича жавобгарлиги билан ажралиб туради.
Қандайдир вазиятларда муассислар ташкилотнинг мажбуриятлари бўйича субсидиар жавобгар бўлади, яъни улар корхонанинг мулки етарли бўлмаган тақдирда унинг қарзлари бўйича жавоб беришга мажбур. Яна бошқа вазиятларда эса улар бунга мажбур эмас. Қуйидаги жадвалда бу ҳақда батафсил маълумотга эга бўласиз.
Муассислари ташкилот мажбуриятлари бўйича субсидиар жавобгар бўладиган тижорат ташкилотларининг ТҲШ |
Муассислари ташкилот мажбуриятлари бўйича субсидиар жавобгар бўлмайдиган тижорат ташкилотларининг ТҲШ |
|
|
Бироқ банкротлик муассис айби билан рўй берган бўлса, юридик шахснинг мол-мулки етарли бўлмаганда у ҳатто қонунчилик аввалдан унинг мажбуриятларини чеклаган бўлса-да, мажбурияларнинг қолган қисми бўйича жавоб беришга мажбур. Бу солиқ қарзларига ҳам дахл қилади (“Масъулияти чекланган ҳамда қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида”ги Қонуннинг 5-моддаси 11-қисми, “Акциядорлик жамиятлари ва акциядорларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги Қонуннинг 4-моддаси 5-қисми).
Изоҳ: Солиқ кодекси муассисларнинг солиқлар бўйича жавобгарликлари чегараларини белгиламайди. Аммо “Банкротлик тўғрисида”ги Қонун ва Умидсиз солиқ қарзини ҳисобдан чиқариш тартиби тўғрисидаги низомга мувофиқ (24.10.2012 йилдаги 307-сон ВМҚга илова) солиқлар бўйича қарзлар ундириш механизмига кўра амалда фуқаролик-ҳуқуқий мажбуриятга тенглаштирилган. Яъни агар муассис банкрот ташкилотнинг фуқаролик-ҳуқуқий мажбуриятлари бўйича жавоб бермаса, ундан солиқ қарзи ҳам ундирилмайди.
Самир Латипов,
экспертимиз.
Янги сонларда ўқинг
- Барқарорлик рейтинги юқори бўлган тадбиркорлар рағбатлантирилади
- Дастлабки декларациялаш–ихтиёрий иш
- Солиқ тўловчининг тақвими
- 2024 йилнинг ноябрь ойи учун жисмоний шахслар даромадидан олинадиган солиқ ва бошқа мажбурий бадаллар ҳисоб-китоби услубияти
- Ўзбекистон Республикаси иқтисодиёт ва молия вазирининг «Ўзбекистон Республикаси бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти (1-сонли БҲМС) «Молиявий ҳисоботни тақдим этиш ва ҳисоб сиёсати»ни тасдиқлаш ҳақида»ги буйруғи
- Болаларни барча турдаги зўравонликдан ҳимоя қилиш чоралари кучайтирилмоқда
- Т-2 шахсий карточкаси қандай юритилади
- «Рақамлаштириш соҳасида экспорт фаолияти билан шуғулланувчи корхоналарни қўллаб-қувватлашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»
- Байрам кунида ишга!
- «Стартап лойиҳалар ва венчур молиялаштириш экотизимини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида»